Έχουμε κάνει ήδη κάποιες αναφορές, αλλά όλα αυτά σε συνδυασμό με άλλα θέματα. Το χρώμα, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε χώρου, κάθε δωματίου. Και αυτό συμβαίνει γιατί είτε από μόνο του, κυρίαρχα, είτε -ιδανικά- σε συνδυασμό με τα έπιπλα, τη διακόσμηση και τον φωτισμό του χώρου, αποτελεί έναν εξαιρετικό παράγοντα, ο οποίος επηρεάζει τόσο την αισθητική του χώρου, όσο ακόμη και την ψυχολογία μας.
Αλλά ας τα πάρουμε όλα από τη αρχή. Διαμορφώνοντας έναν χώρο, κοιτάζουμε πάντα πώς μπορούμε να τον διαμορφώσουμε τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά. Και αν και στο λειτουργικό κομμάτι το χρώμα δεν έχει παρά μόνο έμμεσα αποτελέσματα, στο αισθητικό, μάλλον είναι ο πλέον κυρίαρχος παράγοντας που καθορίζει, συνδυάζει και διαμορφώνει κύριες παραμέτρους αισθητικής που μπορούν να αναδείξουν ή και να καταβαραθρώσουν την εικόνα ενός χώρου.
Παίζουμε λοιπόν με τη φωτιά όταν επιλέγουμε το χρώμα; Αν το κάνουμε χωρίς να υπολογίζουμε τις συνέπειες, τότε, ίσως. Ναι, μπορεί να λατρεύω για παράδειγμα το μωβ, αλλά αν το παρακάνω, δεν ξέρω με ποιόν τρόπο θα μπορούσα να το υποστηρίξω μέσα στον χώρο για τον οποίο θα το επιλέξω. Είναι σαφές ότι από μόνο του δεν μπορεί να σταθεί στο ύψος των αναγκών εκείνων που προορίζεται να εξυπηρετήσει, ειδικά όταν έχει έναν τόσο έντονο χαρακτήρα.
Πώς επιλέγουμε χρώμα;
Κλείστε τα μάτια σας και σκεφτείτε μια νοητή γραμμή (εντάξει, μην τα κλείσετε, είναι απλά τρόπος του λέγειν). Στη μία άκρη αυτής της γραμμής, γραμμένο με μεγάλα φανταχτερά και παλλόμενα γράμματα που αναβοσβήνουν είναι η λέξη “Κιτς”. Στην άλλη άκρη της γραμμής, με ψιλά – ψιλά, κόκκινα γραμματάκια είναι γραμμένη η λέξη “Αδιάφορο”. Ακριβώς αυτή είναι η ευθεία πάνω στην οποία τοποθετείται ο κάθε χώρος. Στόχος μας πάντα είναι να απέχουμε και από τις δύο άκρες. Θέλουμε να διαμορφώσουμε έναν χώρο ο οποίος δεν θα πατάει στην κακόγουστη υπερβολή, αλλά δεν θα είναι και τελείως αδιάφορος. Και πάνω ακριβώς σε αυτή τη γραμμή, αυτό που θα βαρύνει εξαιρετικά και θα μετακινήσει το σύνολο είτε προς τη μία είτε προς την άλλη άκρη, είναι το χρώμα που θα επιλέξουμε.
Το λέμε συμβατικά χρώμα, και κυρίως εννοούμε το χρώμα των τοίχων. Δεν είναι απολύτως σωστό αυτό, γιατί και τα έπιπλα και τα διακοσμητικά έχουν το δικό τους μερίδιο σε αυτό. Όμως ο τοίχος δεν παύει να είναι ο μεγάλος καμβάς, πάνω στον οποίο θα σταθεί όλη η δημιουργία. Έτσι, θα πρέπει να επιλέξουμε το σωστό υπόβαθρο, πάνω στο οποίο θα χτίσουμε ένα πραγματικά ενδιαφέρον σύνολο.
Tί επηρεάζει το χρώμα;
Πρακτικά επηρεάζει όλη την καθημερινότητά μας. Δεν θα μιλήσουμε για υπερβολικούς τομείς, όπως για παράδειγμα την αξία του σπιτιού, καθώς δύο χέρια μπογιάς μπορούν να αλλάξουν πολύ εύκολα όλα τα δεδομένα. Ας επιλέξουμε κάτι πιο ουσιαστικό και ρεαλιστικό: την ψυχολογία. Πόσες φορές δεν έχετε πιάσει τον εαυτό σας σε στιγμές κυρίως απελπιστικής βαρεμάρας να χαζεύει έναν τοίχο ή το ταβάνι και να σκέφτεται “Θέλει βάψιμο” ή “Θα του πήγαινε εκείνο το χρώμα”; Είναι αλήθεια πως αυτό δεν το σκεφτήκατε γιατί απλώς το παρατηρήσατε. Υποσυνείδητα ο εγκέφαλος επεξεργάζεται ακατάπαυστα το περιβάλλον σας, ακόμη και το πλέον συνηθισμένο περιβάλλον σας. Και αυτό το τελευταίο, πιστέψτε με, το κάνει κυρίως για να αποτυπώσει πιθανές αλλαγές σε σχέση με τη δεδομένη εικόνα την οποία έχει αποτυπώσει. Έτσι, η μονοτονία σάς βάζει σε σκέψεις, και κάπου εκεί το συνειδητό κομμάτι, δηλαδή η λογική, παίρνει τη σκυτάλη από τα ανεπεξέργαστα ερεθίσματα, δηλαδή το υποσυνείδητο. Και όχι, δεν είναι …μεταφυσική. Είναι απλή ψυχολογία της αντίληψης.
Κάθε χρώμα έχει παίζει τον δικό του ρόλο. Σκεφτείτε το όπως ακριβώς συμβαίνει με τον ήχο: Αν χτυπήσετε με ένα μεταλλικό μαχαίρι ένα ποτήρι κρασιού κι ένα ποτήρι λικέρ θα παράξουν διαφορετικό ήχο. Τώρα πηγαίνετέ το και ένα βήμα παρακάτω. Ένας από τους δύο ήχους θα σας αρέσει περισσότερο, ή θα σας θυμίζει κάτι, ή θα σας ενοχλήσει, γιατί κάπως έτσι χτυπάει και το ξυπνητήρι σας, ή… Γενικότερα, θα ξεκινήσει μία ολόκληρη αλυσιδωτή αντίδραση, η οποία θα καταλήξει σε ένα (συνήθως) συναίσθημα, με τελικό αποδέκτη εσάς. Αλλά ας μην τα πολυμπλέξουμε τα πράγματα. Μιλούσαμε για χρώμα, και ακριβώς έτσι λειτουργεί και αυτό. Όχι, προφανώς και δεν θα το χτυπήσετε με μεταλλικό μαχαίρι για να βγάλει ήχο. Μία ματιά μόνο αρκεί για να ξεκινήσει όλο αυτό το ντόμινο της επεξεργασίας και των συναισθημάτων που θα καταλήξει σε εσάς.
Στην ουσία του χρώματος
Καλά όλα αυτά, αλλά πώς θα βρουν εφαρμογή στο σαλόνι μας, στην κρεβατοκάμαρα και σε όλα τα υπόλοιπα δωμάτια; Και κυρίως, πώς θα μπορέσουμε να σταθούμε σε μία ιδανική θέση, αναφορικά πάντα με την ευθεία γραμμή μεταξύ Κιτς και Αδιάφορου που λέγαμε παραπάνω. Όσο κι αν θέλουμε, δεν υπάρχει ένας καθολικά εφαρμόσιμος οδηγός χρωματικής επιβίωσης. Ευτυχώς όμως υπάρχουν κάποιες ασφαλείς γραμμές, που μπορούν να μας βοηθήσουν να κινηθούμε σωστά. Ας ξεκινήσουμε να δένουμε τις ασφάλειές μας πάνω σε αυτές τις γραμμές ενδεικτικά για έναν εξαιρετικά σημαντικό χώρο, όπως το σαλόνι:
Έχουμε 5+1 χρώματα που μπορούν να δώσουν ενδιαφέροντες συνδυασμούς με τα έπιπλα, αλλά και να υποστηρίξουν από μόνα τους -ή και σε συνδυασμό μεταξύ τους- την επιλογή σας:
Το Λευκό -απλά για να ξεκινήσουμε κάπως ήρεμα- αποτελεί μία ασφαλή επιλογή, πάνω στην οποία μπορεί να σταθεί όλη η κλασσικότητα ενός χώρου. Από την πιο παραδοσιακή επιλογή, μέχρι την πολυτελέστερη σύνθεση, είναι ικανό να υποστηρίξει σχεδόν κάθε σας επιλογή στα μέτρα του δυνατού. Μπορείτε να το εμπιστευτείτε, αλλά μην πολυστηρίζεστε και πάνω του (…λερώνει εύκολα).
Το Μπεζ, είναι ο ορισμός της ουδέτερης χρωματικής βάσης. Μπορεί να ισορροπήσει άριστα ανάμεσα σε θερμότερους και ψυχρότερους τόνους διακόσμησης χωρίς να χάσει ούτε λεπτό την αίσθηση του σικ που αποπνέει.
Το Καφέ (Ναι, καλά διαβάσατε, καφέ. Κρατηθείτε για το επόμενο.), ιδιαίτερα στις πιο θερμές του αποχρώσεις, θα προσθέσει νότες γλυκύτητας και ζεστασιάς στον χώρο, μπορεί να τονίσει το βάθος κάποιας πλευράς, συνδυάζεται εξαιρετικά και με άλλα χρώματα, ενώ μπορεί να υποστηρίξει πολύ εύκολα σχεδόν όλους τους τύπους και τις επιλογές επίπλων του καθιστικού.
Το Μπορντώ, είτε το γράφετε με όμικρον, είτε με ωμέγα, το χρώμα αυτό δεν αλλάζει. Γνωρίζει πώς να συνεπαίρνει και να ταξιδεύει με πάθος, συνδυάζοντας την ένταση με την πολυτέλεια. Αν έχετε την τραπεζαρία σας ενσωματωμένη στο σαλόνι, σκεφτείτε το ως φόντο της. Σκεφτείτε μια ασημένια λεπτομέρεια να δένει πάνω του. (Εδώ, ναι, μπορείτε να κλείστε τα μάτια για λίγα δευτερόλεπτα.)
Οι 50 αποχρώσεις του Μπλε (αφού το Γκρι, μάλλον θα το εκπαραθυρώσουμε από τη συγκεκριμένη λίστα, κάπου έπρεπε να πάει κι αυτό το πολυχρησιμοποιημένο λογοπαίγνιο) είναι ιδανικές για να συμπληρώνουν και να αναδεικνύουν μεταλλικές ή λευκές λεπτομέρειες. Θέλουν όμως προσοχή, καθώς είναι και λίγο δύστροπες σε αρκετούς χρωματικούς συνδυασμούς. Κι αν νομίζεται ότι το χρώμα είναι αποκλειστικά ψυχρό, ξανασκεφτείτε ενδεικτικά τις αποχρώσεις σε navy ή raf, και θα δείτε πως η χρωματική υφή τους μπορεί να σταθεί ακόμη και με το πιο άτονο και ψυχρό γκρι, κάνοντας το να λάμπει στο φυσικό φως.
Σε αυτό το σημείο θέλω την προσοχή σας. Αυτή δεν είναι μια αποκλειστική και αδιαπραγμάτευτη λίστα. Χωρούν σε αυτή και πολλά άλλα χρώματα. Αυτό που έχει πραγματική σημασία είναι να επιλέξουμε εκείνο που μπορεί να συνδυαστεί πραγματικά με το στυλ των επίπλων, τη διακόσμηση, αλλά και τη δική μας αισθητική και ψυχολογία. Θα επανέλθουμε όμως σίγουρα στο θέμα.