Πολλές φορές κάτι μοιάζει να μην πηγαίνει και πολύ καλά με τον χώρο μας. Αυτό συμβαίνει πιο συχνά όταν περνάμε από τη μία εποχή στην άλλη, ή όταν αφαιρούμε τη γιορτινή διακόσμηση. Και πράγματι κάτι δεν πηγαίνει καλά με τον χώρο μας. Αλλά αυτό έχει να κάνει περισσότερο με εμάς και πώς τον αντιλαμβανόμαστε. Δεν μιλάμε και τόσο για ζητήματα λειτουργικότητας, αν και αυτά μπορούν να παρεισφρήσουν μέσα σε αυτή την αίσθηση. Μιλάμε κυρίως για ζητήματα αισθητικής που είτε «δεν μας κολλάνε», είτε επειδή έχουμε «συνηθίσει», δημιουργούν μία περίεργη εντύπωση στο μάτι μας. Υπάρχουν 4 κλειδιά που μπορούν να απομακρύνουν αυτή την αίσθηση. Ας τα δούμε μαζί:
Α: Έπιπλα
Το πιο απλό και απολύτως αποτελεσματικό είναι να αλλάξουμε όσα έπιπλα έχουν «εκπληρώσει» πια τις υπηρεσίες τους στον χώρο μας, κι εδώ θα τελείωνε το θέμα. Αυτό όμως δεν είναι πάντα εφικτό, για πολλούς και διάφορους λόγους. Σίγουρα μια μικρή ανανέωση έχει πολύ μεγαλύτερα αποτελέσματα, αλλά και η αλλαγή της διαρρύθμισης μπορεί προσωρινά να δώσει μια ανάσα στο συναίσθημα αισθητικού κορεσμού που μπορεί να νοιώθουμε. Μια αλλαγή στη διάταξη, μία μικρή μετακίνηση, μπορούν αμέσως να δημιουργήσουν την αίσθηση της αλλαγής στον χώρο. Αυτή η αλλαγή όμως δεν μπορεί να καλύψει και την πιθανή φθορά των ίδιων των επίπλων. Αξίζει όμως τον κόπο.
Φίλος μας σε αυτή την προσπάθεια είναι το μέτρο, ώστε να έχουμε ολοκληρωμένη εικόνα για τις διαστάσεις (πριν μπούμε στον κόπο της μετακίνησης), και σύμμαχός μας η φαντασία μας. Με αυτά τα δύο προχωράμε και, από εκεί και πέρα, δεν υπάρχουν όρια που να μας εμποδίζουν. Και θα πρέπει να θυμόμαστε: Όσο μεγαλύτερο το έπιπλο που μετακινούμε, τόσο μεγαλύτερη και η αίσθηση της αλλαγής. Αρκεί να μη θυσιάσουμε τη λειτουργικότητα…
Β: Χρώμα και φως
Όσο κι αν τα ξεχωρίζουμε αυτά τα δύο, στην ουσία είναι το ίδιο οπτικό μέσο. Από τη μία η πηγή φωτός και από την άλλη η αίσθηση. Και όσο κι αν το έχουμε αναλύσει διεξοδικά το ζήτημα, εδώ μιλάμε για τις αλλαγές που μπορούν να «ξεκλειδώσουν» και να απομακρύνουν τα συναισθήματα συνήθειας και κορεσμού σε έναν χώρο. Προφανώς και δεν μιλάμε για αλλαγή φωτιστικών, ή βάψιμο όλων των τοίχων χωρίς λόγο. Απλά θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τη φράση «Ένα ίσον κανένα».
Και τί εννοούμε με αυτό. Εάν η τεχνητή πηγή φωτός μας (ή και στον πληθυντικό) βρίσκεται σε ένα συγκεκριμένο ύψος (βλ. ταβάνι) όλα μοιάζουν πεζά. Τόσο για χρηστικούς όσο και για αισθητικούς λόγους μπορούμε να προσθέσουμε φωτισμό σε διαφορετικά ύψη, και κυρίως εκεί που τον χρειαζόμαστε. Απλές ή και έξυπνες λύσεις φωτισμού μπορούν να δώσουν μια επιπλέον πινελιά και μια αίσθηση ανανέωσης που δύσκολα μπορούμε να τη φανταστούμε, εάν πριν δεν την τολμήσουμε.
Το ίδιο και στο χρώμα. Ένα και μόνο χρώμα στη διακόσμηση είναι πολύ καλό για να δημιουργήσει τη βάση και όχι το σύνολο της αισθητικής ενός χώρου. Τί εννοούμε με αυτό; Ότι όλα ξεκινούν από κάπου. Ένα χρώμα μπορεί να αποτελεί τον συνδετικό κρίκο όλων των υπόλοιπων αισθητικών χαρακτηριστικών, τα οποία πολύ εύκολα μπορούν να αποτελούνται από συμπληρωματικά (ή αντίθετα) χρώματα, δημιουργώντας μία μοναδική παλέτα -η οποία σίγουρα απομακρύνει τη μονοτονία. Σε αυτό μπορεί να συνεισφέρει και ο φωτισμός με χρώμα, κι έτσι τα δύο αυτά χαρακτηριστικά συνθέτουν ένα εξαιρετικά χρήσιμο κλειδί.
Γ: Αναλογίες
Πολλές φορές πιστεύουμε ότι ένας μικρός χώρος θα πρέπει να έχει μίνιμαλ διακόσμηση, υποχρεωτικά. Αυτή η φράση θα μπορούσε να σταθεί χωρίς αυτό το «υποχρεωτικά» να μας δεσμεύει. Αν πιστεύετε ότι ένας μεγάλος πίνακας δεν μπορεί να σταθεί σε έναν μικρό χώρο, τότε μάλλον δεν το έχετε δοκιμάσει. Και αυτό γιατί ένα έργο τέχνης είναι πάντα πηγή οπτικών ερεθισμάτων που δημιουργούν ενδιαφέρον, έτσι όχι μόνο δεν κάνει τον χώρο θα δείχνει μικρότερος, αλλά επειδή ακριβώς «απασχολεί» περισσότερο το μάτι, ξεκλειδώνει τις αναλογίες του χώρου προς το δικό μας συμφέρον.
Θέλει όμως προσοχή: Αυτό δεν συμβαίνει και με τα αντικείμενα – έπιπλα που καταλαμβάνουν υπερβολικά μεγάλο χώρο και στις 3 διαστάσεις. Θα πρέπει να κρατάμε εδώ το άλλο μέτρο, αυτό της ισορροπίας, καθώς συμβιβασμοί με τη λειτουργικότητα δεν θα πρέπει να γίνουν.
Δ: Οργάνωση και τάξη
Τα περισσότερα προβλήματα σε αυτή την κατηγορία του «Κάτι δεν πάει καλά με τον χώρο μου» ξεκινούν -συνειδητά ή υποσυνείδητα- από την απουσία οργάνωσης και τάξης στον χώρο μας. Δεν θέλει όμως κόπο. Δείτε το σαν παιχνίδι. Πάρτε μία μεγάλη σακούλα ή κούτα -αναλόγως πόσο δραστικά το βλέπει ο καθένας- και βάλτε το ρολόι σας να μετρήσει 15 ή 20 λεπτά. Στόχος να γεμίσετε την κούτα ή τη σακούλα με ό,τι άχρηστο ή φθαρμένο βρίσκεται στον χώρο. (Καλό θα ήταν να διαχωρίσετε αμέσως μετά ό,τι ανακυκλώσιμο.)
Επόμενο βήμα, με ό,τι έχει παραμείνει στη μέση είναι να πάει στη θέση του. Δεν είναι δύσκολο. Ο μεγαλύτερος κόπος σε αυτές τις περιπτώσεις βρίσκεται στην απόφαση και όχι στην εκτέλεση. Έτσι, η αίσθηση που δίνει ένας οργανωμένος και τακτοποιημένος χώρος (χωρίς ακατάστατα ή φθαρμένα αντικείμενα) είναι πολύ πιο ανάλαφρη από όσο σε κάθε άλλη αντίθετη περίπτωση.