Η σημασία του ύπνου για τα παιδιά

«Να κοιμηθούμε σαν παιδιά…», μία φράση που είναι γεμάτη τόσο με όμορφα συναισθήματα και ξεγνοιασιά -αν έχετε παραδοθεί κι εσείς αμαχητί στον ρομαντισμό. Στην πράξη όμως, ο παιδικός ύπνος είναι μία συνήθεια που θα πρέπει να κατακτηθεί, ή καλύτερα, να χτιστεί πάνω σε σταθερές βάσεις. Προφανώς ο ύπνος είναι εξαιρετικά σημαντικός για το παιδί, καθώς βοηθάει στη σωματική, πνευματική και ψυχική ευεξία, ενώ παράλληλα κατά τη διάρκειά του εκκρίνονται και ορμόνες που συμβάλλουν στην ανάπτυξή του.

Και το «να κοιμηθούμε σαν παιδιά» έχει μία ουσιαστική βάση, την ηρεμία, την ξεκούραση από το ανέμελο παιχνίδι, που όσο κι αν στα παιδικά μάτια ο ύπνος μοιάζει με μια «υποχρέωση», στην πραγματικότητα αποτελεί μια βασικότατη ανάγκη. Και αυτό έχει σημασία, καθώς θα πρέπει να προηγηθεί μία ολόκληρη «ιεροτελεστία» για την καλύτερη μετάβαση. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία είναι να ρίξουμε τους ρυθμούς. Όπως ακριβώς και για τους ενήλικες είναι αδύνατο να περάσουν από μία κατάσταση εγρήγορσης στον ύπνο, έτσι ακριβώς και για τα παιδιά. Γι’ αυτό καλό είναι να δημιουργούμε το ιδανικό περιβάλλον χαλάρωσης. Το έντονο παιχνίδι, μπορεί να δώσει τη θέση του στη ζωγραφική ή τα παζλ, η ήρεμη μουσική και ο χαμηλότερος φωτισμός μπορούν επίσης να δώσουν το δικό τους κομμάτι στη χαλάρωση, και έτσι όλα μπορούν να οδηγήσουν πιο ομαλά στον ύπνο.

Τα πάντα βρίσκονται στο σωστό πρόγραμμα. Είναι βασικό κομμάτι της προετοιμασίας του ύπνου να έχουμε κάποια σταθερά δεδομένα, όπως, για παράδειγμα, η ώρα. Ποιά είναι η κατάλληλη ώρα όμως για ύπνο; Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη απάντηση για αυτό. Σημασία έχει το παιδί να συμπληρώνει τις σωστές ώρες ύπνου που αναλογούν στην ηλικία του. Επειδή κάθε άτομο έχει τον δικό του βιορυθμό, είναι αδύνατο να ορίσουμε μία ιδανική γενική ώρα. Έτσι, καλύτερο θα ήταν να επιλέξουμε μία σταθερή ώρα, η όποια θα ισοσκελίζει την απόσταση μεταξύ εκείνης που θεωρούμε πώς πρέπει να πάει για ύπνο και εκείνης που συνήθως εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια της κούρασης.

Ένα παιδί όταν νυστάζει, το τελευταίο που θα κάνει είναι να πει «νυστάζω». Μπορεί να τρίβει τα μάτια του, να γκρινιάζει, να έχει εκνευρισμό, να δείχνει να σαν μην ξέρει τί θέλει, ή απλά να ρίχνει όντως τους ρυθμούς του και να το κυριεύει η νωχελικότητα. Και ακριβώς εδώ χρειάζεται προσοχή. Αν ξεπεράσουμε αυτή την ώρα, τότε ξεκινάει η υπερένταση, και είναι ακόμη πιο δύσκολο για ένα παιδί να κοιμηθεί έχοντας υπερβολική ανησυχία.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό το παιδί να πηγαίνει στο δωμάτιό του για να κοιμηθεί και όχι να το μεταφέρουμε εμείς εκεί, αφού αποκοιμηθεί. Με τη σωστή επιλογή συμβάλλουμε στη δημιουργία του αισθήματος μιας πρώιμης αυτονομίας, μέσα από την αυτοπεποίθηση και την αναγνώριση του δικού του προσωπικού χώρου. Επιπροσθέτως, στον ψυχισμό του παιδιού, έχει ιδιαίτερη σημασία η εικόνα που αποτυπώνεται πριν κοιμηθεί, με την πρώτη εικόνα του ξυπνήματος, να έχουν κοινά σημεία αναφοράς.

Αυτή ουσιαστικά είναι μία ολόκληρη τελετουργία που δημιουργεί τις ιδανικές συνθήκες ύπνου για κάθε παιδί μικρής ηλικίας. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να διαχειριζόμαστε το ζήτημα του ύπνου όπως ακριβώς αυτό είναι: Μίας ζωτικής σημασίας ανάγκη και μία «διπλωματική διαδικασία».