Ύπνος και παιδικό δωμάτιο

Ένα από τα βασικότερα στάδια μετάβασης από τη βρεφική στην παιδική ηλικία, έστω και ανεπίσημα, είναι το βήμα εκείνο που, σύμφωνα με τον μέσο όρο των συμβουλών των ειδικών, θα πρέπει να συμβαίνει κατά τον 8^ο μήνα, και δεν είναι άλλο από τον ύπνο του παιδιού στο δικό του δωμάτιο.

Ένα από τα βασικότερα αίτια που υπογραμμίζει ότι αυτό θα πρέπει να συμβεί πριν συμπληρώσει το παιδί το πρώτο του έτος, είναι το ότι σε αυτή την ηλικία τα παιδιά μπορούν αφ’ ενός να αποκοιμηθούν πιο εύκολα (λόγω και της ανάγκης του ύπνου) και αφ’ ετέρου δεν νοιώθουν ιδιαίτερα την ένταση ενός άγχους «αποχωρισμού» -ένα συναίσθημα που αναπτύσσεται ιδιαίτερα μετά τους 12 με 18 μήνες.

Ο χώρος του παιδικού δωματίου θα πρέπει να είναι ένας χώρος που υπογραμμίζει τη ζεστασιά, τόσο μέσα από το χρώμα του, όσο και μέσα από το περιεχόμενό του. Θα πρέπει να μπορούμε να αντιληφθούμε ότι και η πιο όμορφη φιγούρα ενός παιδικού παιχνιδιού, μπορεί μέσα στο σκοτάδι, και με την παιδική φαντασία που καλπάζει, να πάρει διάφορες μορφές, που θα μπορούσαν να φοβίσουν ένα μικρό παιδί.

Η όλη ιδέα του παιδικού δωματίου, δεν έχει να κάνει μόνο με το παιχνίδι, ή το πού θα βρίσκονται όλα τα παιδικά αντικείμενα και ρούχα. Το παιδικό δωμάτιο έχει και τη σημασία του πρώτου αποκλειστικού χώρου που θα εμπνεύσει τη βεβαιότητα, την υπευθυνότητα και θα επαυξήσει την ιδιωτικότητα και το αίσθημα της ασφάλειας. Για να λειτουργήσουν όμως όλα αυτά θα πρέπει να συντρέχουν κάποια ουσιαστικά δεδομένα για τον χώρο. Πώς όμως συνδέονται όλα αυτά με τον ύπνο;

Ο ύπνος είναι η μόνη στιγμή που ένα παιδί, που ακόμη δεν έχει αναπτύξει τη διευρυμένη αντίληψη του φόβου, νοιώθει πλέον ευάλωτο. Και αυτό για δύο λόγους: Γιατί δεν μπορεί να ελέγξει την κατάσταση και γιατί δεν έχει μαζί του τους γονείς του. Έτσι το παιδικό δωμάτιο, συνδεδεμένο κυρίως με το παιχνίδι, θα πρέπει να είναι ένας χώρος που κουβαλάει το ίδιο θετικό συναίσθημα και σε ώρες που είναι αφιερωμένες στον ύπνο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη σωστή μετάβαση, με την πτώση των ρυθμών καθώς πλησιάζουμε στην ώρα του ύπνου, και σε καμμία περίπτωση με απότομες μεταβάσεις, όπως «Φτάνει το παιχνίδι! Ώρα για ύπνο.».

Αυτό που έχει σημασία είναι να μπορούμε να διαμορφώσουμε μία βασική «ρουτίνα» που θα κάνει κάθε βήμα προς τον ύπνο πιο ομαλό, χωρίς να μοιάζει «τιμωρία», ή διακοπή κάθε ευχάριστης δραστηριότητας. Έτσι, το παιχνίδι μπορεί να δώσει τη θέση του στον ύπνο, μέσα από πιο ήρεμες δραστηριότητες, χωρίς να δημιουργεί αρνητικό κλίμα, γκρίνια και ένταση, που θα μπορούσαν να διαταράξουν τη διαδικασία προς τον ύπνο. Τέλος, κάθε αντίρρηση του παιδιού για ύπνο μπορεί να καμφθεί με τη λογική. Τα παιδιά αναζητούν πάντοτε τον λόγο πίσω από το οτιδήποτε, έτσι η διαπίστωση ότι «Είναι νύχτα πια, και όλοι κοιμούνται για να ξεκουραστούν και να έχουν ενέργεια για την επόμενη μέρα», είναι μία ιδανική επεξήγηση.

Δώστε του χρόνο. Δεν θα γίνουν όλα τέλεια από την πρώτη στιγμή. Θα χρειαστεί μία περίοδος προσαρμογής, όπου σταδιακά, όλα θα αρχίσουν να γίνονται πιο απλά. Το βασικότερο όλων ίσως είναι πως σε καμμία περίπτωση δεν θα πρέπει να τροφοδοτήσουμε με λόγια και πράξεις μας  το συναίσθημα του παιδιού ότι αγνοούμε τους φόβους του. Μπορούμε να είμαστε άμεσοι και αυστηροί για το σε ποιόν ανήκει το κάθε κρεβάτι, αλλά θα πρέπει να σταθούμε δίπλα του, απέναντι σε κάθε πιθανή φοβία.